Demek istediğim, bu kişilerle uğraşırken cezaevi masrafları var, polis masrafları var, mahkeme masrafları var dolayısı ile paralar harcanıyor. Bunun miktarı nedir? Tamam şimdi biz zaten toplumsal değerlere önem veriyoruz. Social Finance, benim kurulmasına yardım ettiğim bir organizasyon toplumsal konulara önem veriyor. Fakat biz ekonomik bir neden bulmak istedik, çünkü şayet bir ekonomik nedenimiz olursa, bunu yapmanın değeri tamamiyle ilgi uyandırır. Ve hem bir değer üzerinde hem de tekrarlanan suçları azaltmakta başarılı olup olmadığımızı ölçebilecek bir yöntem üzerinde anlaşabilirsek ardından bayağı ilginç birşey yapabiliriz. Bu fikre sosyal etki bağı deniyor. Şimdi bu sosyal etki bağı basitçe, şayet devleti sadece işe yararsa ödeme yapacakları bir kontrat yaratabileceğimize anlaşmaya ikna edebilmek oluyor. Böylece kendileri işe yaramayan işlere para ödeme utancı taşımadan yeni şeyler deneyebilirler ki, bu birçok devlet kurumu için çok önemli bir sorun. Şimdi bir çoğunuzun dikkatini çekmiştir, bu noktada bir problem var, beklentilerin sonuçlarını görebilmek uzun bir zaman alacak.
Dolayısı ile para toplamamız lazım. Elimizdeki kontratı sosyal bilinçli yatırımcılardan para toplamak için kullanıyoruz. Sosyal bilinçli yatırımcılar: burda ilginç bir fikir yatiyor, değil mi? Aslında gerçekten de, şans verildiğinde topluma iyiliği olacak şeylere yatırım yapmak isteyecek, bir sürü insan var. Ve işte fırsat. Siz de devlete daha iyi bir ekonomik model bulmak için, suç işlemiş kişilerin hapisten çıkınca yeniden suç işleyip hapise dönmelerini beklemek yerine, onlarla beraber farklı bir hayat yolu seçmelerine, daha az suç ve daha az mağdur olması için yardım etmek istemez misiniz? Yani biz çeşitli yatırımcılar buluyoruz, ve bu yatırımcılar belirli hizmetler için para ödüyor, ve bu servisler başarılı olursa, sonuçlar daha iyileşiyor, ve yeniden işlenen suçlardaki ölçülen azalma ile, devlet tasarruf ediyor ve bu tasarruflardan, devlet ödeme yapabilir. Yani yatırımcılar sadece paralarını geri almakla kalmıyor, kar da yapıyorlar. Mart 2010'da ilk sosyal etki bağımızı
Adalet Bakanlığı ile Peterborough Cezaevi için imzaladık. 3000 suçlu ile çalışmak üzere her biri 1000 kişiden oluşan 3 kohorta (grup) bölündü. Şimdi bu kohortların her biri hapisten çıktıktan sonra iki yıl boyunca dikkatlice incelenecek. Suç işlemeleri için bir yılları var, mahkeme sisteminden geçmek için altı ay, ve ardından bu suçlular ulusal polis bilgisayarından kendilerine mümkün olduğunca en benzer bir grup ile karşılaştırılacaklar ve biz de %10'luk bir suç azalması oranına ulaşabilirsek gerçekleşmemiş her suç için devletten para alacağız. Yani önlenen her suç için bize para ödenecek. Şimdi her üç kohortta da %10'luk bir suç azaltması sağlayabilirsek, yatırımcılar yaptıkları yatırım üzerinden yıllık %7,5'luk getiri alacaklar, ve eğer daha başarılı olursak, %13'e kadar yatırımları üzerinden getiri alabilecekler, fena değil. Kısacası burada herkes kazanıyor, değil mi? Adalet Bakanlığı yeni bir program deniyor ve sadece işlerine yararsa ödeme yapıyor. Yatırımcılar iki fırsat yakalıyor: toplumsal değişiklik için ilk defa yatırım yapabilecekler. Aynı zamanda, kabul edilebilir bir getirisi olacak, ayrıca böyle bir şeye ilk giren yatırımcılar olarak konuya inananlardan olmaları gerektiğini biliyorlar. Sosyal programa önem vermeleri gerekiyor fakat bu iş iyi bir ün yapabilirse, 5 veya 10 yıl içerisinde, insanların ürüne olan güvenlerinin artmasıyla siz de bu yatırıcı ağını genişletebilirsiniz.
Servis sağlayıcılar, ilk defa bu fırsat ile servis verirken başarılarını en yapıcı şekilde kanıtlayabilecek ve genelde olduğu gibi sadece 1 bir zaman içerisinde hem yaptıklarını gösterebilecek hem de sürekli olarak öğrenecekler. Toplum kazanacak: daha az suç, daha az mağdur. Bu durumda suçlular da kazançlı çıkıyor. Cezaevinden ceplerinde 46 pound (Sterlin) ile çıkıp üstelik yarısı ilk geceyi bile nerede geçireceklerini bilmemek yerine birileri bu suçlular ile cezaevinde görüşüp sorunlarını öğrenecek, çıkış kapısında buluşacak kalabilecekleri bir yere götürecek sosyal hak ve iş bağlantısı sağlanacak, uyuşturucu rehabilitasyonu, zihinsel sağlık, her ne gerekiyorsa yardım edilecek. Şimdi başka bir örnek üzerinden düşünelim: bakıma ihtiyacı olan çocuklar ile çalışma. Sosyal etki bağı şu an sağlanması çok pahalıya mal olan ve sonuçları çok zayıf olan her alan için harika işleyebilir. Devlet himayesindeki çocuklar çok başarısız olma eğilimindeler. 16 yaşında bu çocukların sadece %13'ü sınavlarda başarılı kabul edilebilecek sonuçlar alırken bu oran genel nüfusta %58. Daha moral bozucu birşey, cezaevlerindeki suçluların %27'si çocuk bakım evlerinde kalmış.
Daha da korkutucu bir veri, İçişleri Bakanlığı verilerine göre hayat kadınlarının %70'i bu bakım evlerinde kalmış. Belli ki devlet çok iyi bir ebeveyn değil. Fakat bakım evine düşmek üzere olan gençler için daha da büyük problemler var, ve bakım evine giden çocukların aslında %30'u gençler. Bunlardan dolayı biz de bu sisteme düşmek üzere genç bireyleri olan aileler için Essex yerel konseyi ile bir program hazırladık. Essex bize sadece kendilerine tasarruf yaptırabilirsek ödeme yapacak. Yatırımcılar 3.1 milyon sterlin koydu. Bu program geçen ay başladı. Diğer programlar, Londra'da evsizler için, gençlik için, eğitim ve istihdam için ülkenin farklı yerlerinde başladı. Şu an Britanya'da 13 tane sosyal etki bağı var, ve dünya genelinden hayranlık uyandıracak seviyelerde bir ilgi görüyor. Hatta David Cameron (İngiltere Başbakanı) bu fikre destek verecek bir sosyal ödeneğe 20 milyon sterlin ayırdı. Obama bu tarz fikir ve oluşumların ilerleyebilmesi için Amerika bütçesinden 300 milyon dolar ayrılmasını önerdi, ve daha birçok başka ülke ciddi düzeyde ilgi göstermeye başladı. Peki bu coşkuya neden olan şey ne? Neden bu fikir insanlar için diğerlerinden farklı? Çünkü daha önce konuştuğumuz gibi, ilk parçasi yeniliğe imkan tanıması.
Yeni fikirlerin test edilebilmesine herkes için daha kolay bir yol sunuyor. Getirdigi ikinci parça ise titizlik. İstenen sonuçlar için, insanlar çalıştıkları durumla ilgili verileri iyice test edip getirmeliler. Peterborough örneğini alırsak, çalıştığımız farklı organizasyonlarda dava yönetimi eklemesi yapıyoruz. Bu sayede farklı mahkumlar için neler yapıldığını görebiliyoruz ve aynı zamanda Adalet Bakanlığı'ndan da bilgi alıyoruz. Bu şekilde mahkumların yeniden suç işleyip işlemediklerini öğreniyoruz. Bu veriler ışığında biz de programı her durum için adapte edebiliyoruz. Ve bu da bizi yeni bir 3. bileşene yönlendiriyor, esneklik. Normalde devlet kontratlarında devletin parasını harcayanlar toplanan vergilerden yani bizlerin parasını harcıyor dolayısı ile bu harcamayı çok dikkatli ve kontrollü yapma isteğindeler. Aramızdaki girişimciler iyi bilir, iş planınızın ilk versiyonu, versiyon 1.0, genelde işleyen plan değildir.
Dolayısı ile böyle bir işe girişirken, programı adapte edebilme esnekliğine ihtiyacınız var. Yeniden Peterborough örneğine dönersek, bir program ile başladık ve zaman içerisinde veriler topladık. Bu veriler ışığında programa ufak değişiklikler yapıp çeşitli diğer eklemeler yaptık ki verilen servis adapte olsun, uzun dönemde ve kısa dönemde ihtiyaçları karşılayabilsin: mahkumlardan uzun dönemli ve daha kapsamlı katılım. Son bilesen ise ortaklık. Günümüzde artık bayatlaşmış bir tartışma halen sürüp gidiyor: bu programların çoğu için devlet daha iyidir, kamu sektörü daha iyidir,özel sektör daha iyidir, sosyal sektör daha iyidir. Gerçekte toplumsal bir değişiklik için, başarılı olabilmesi adına bütün bu grupların uzmanlıklarına ihtiyacımız var. Bu da hepsinin kaynaşacabileceği bir yapı oluşturuyor. Peki bu bizi nereye koyuyor? Bize toplumsal bir değişime yatırım yapabileceğimiz bir imkan veriyor. Binlerce, belki de milyonlarca insanla karşılaştık, hepsi de toplumsal değişime yatırım yapabilecekleri bir imkan istiyor. Kamu sektöründe bu çeşit farklılıkları yapmaya istekli destekciler ile karşılaştık. Elimizdeki bu model ile, bu kişileri bir araya getirebiliriz.
0 yorum: